Indoor Air Pollution มลพิษทางอากาศภายในอาคาร ร้ายแรงกว่าที่คิด !

รู้หรือไม่ว่าอากาศที่คุณสูดดมอยู่ทุกวันภายในบ้าน ออฟฟิศ ห้างสรรพสินค้า หรือสถานที่ปิดอื่น ๆ ภายในอาคาร ซึ่งอาจเต็มไปด้วยมลพิษทางอากาศที่ส่งผลร้ายแรงต่อสุขภาพ มากกว่ามลพิษทางอากาศภายนอกเสียอีก !

ซึ่งทุกวันนี้เรื่องของมลพิษทางอากาศภายในอาคาร หรือ Indoor Air Pollution ได้กลายเป็นหนึ่งในปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและความสะดวกสบายของมนุษย์เป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในตอนที่เราอยู่อาศัยภายในอาคารมากขึ้น เช่น ช่วง COVID-19 ที่ต้องทำงานแบบ Work From Home เป็นต้น ทำให้ในปัจจุบันนี้ผู้คนส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในพื้นที่ภายในอาคารมากกว่า 90% ตลอดทั้งวัน ซึ่งการได้รับมลพิษทางอากาศภายในอาคารในปริมาณมากหรือสะสมเป็นเวลานานจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพจนอาจทำให้ป่วยด้วยโรคเรื้อรัง เช่น โรคปอด โรคหลอดเลือดสมอง หรือโรคหัวใจขาดเลือด เป็นต้น

ทำความรู้จักกับมลพิษทางอากาศในอาคาร

มลพิษทางอากาศภายในอาคาร (Indoor Air Pollution) หมายถึง มลพิษทางอากาศที่เจือปนอยู่ภายในสถานที่ปิด เช่น บ้าน อาคาร ออฟฟิศ สำนักงาน ห้างสรรพสินค้า โรงเรียน โรงพยาบาล ฯลฯ ซึ่งมีมลพิษปริมาณมากที่อาจทำให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์รวมถึงสิ่งแวดล้อมบริเวณนั้น โดยเกิดจากอากาศภายนอกที่เล็ดลอดเข้ามาภายใน หรือมลพิษที่เกิดขึ้นจากภายในสถานที่ปิดเอง

แหล่งที่มาของมลพิษทางอากาศในอาคาร

มลพิษทางอากาศภายในอาคารเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ โดยแหล่งที่มาที่พบบ่อย สามารถแบ่งได้ดังต่อไปนี้

สถานที่ตั้งของอาคาร : หากอาคารตั้งอยู่ในพื้นที่ที่มีมลพิษทางอากาศสูง เช่น ฝุ่นละอองขนาดเล็ก (ฝุ่น PM 2.5) จากภายนอกอาคาร หรือก๊าซพิษจากท่อไอเสียรถยนต์ โรงงานอุตสาหกรรม หรือแหล่งกำเนิดมลพิษอื่น ๆ ภายนอกที่สามารถแทรกซึมเข้าสู่ภายในอาคารผ่านช่องว่างทางประตู หน้าต่าง หรือระบบระบายอากาศ เป็นต้น

การออกแบบอาคาร : การออกแบบอาคารและการก่อสร้างที่ผิดพลาดอาจเป็นทางเปิดที่ทำให้มลพิษเข้าสู่อาคารได้ เช่น การออกแบบอาคารที่มีโครงสร้างระบบปิดทำให้มีช่องระบายอากาศน้อยจนทำให้การระบายอากาศภายในอาคารไม่เพียงพอ หรือการออกแบบระบบปรับอากาศ (HVAC) ที่ไม่เหมาะสมสำหรับการใช้งาน รวมถึงขาดการดูแลรักษาอาคารอย่างสม่ำเสมอ จนทำให้เกิดการสะสมของเชื้อโรคหรือมลพิษนั่นเอง

วัสดุก่อสร้างหรืออุปกรณ์ในอาคาร : วัสดุก่อสร้างบางชนิด เช่น ผนัง เพดาน สีทาบ้าน เฟอร์นิเจอร์ไม้อาจปล่อยสารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) สารฟอร์มาลดีไฮด์ ฝุ่นละออง และสารพิษอื่น ๆ ตลอดจนอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ภายในสำนักงานอย่างเครื่องถ่ายเอกสาร ผงหมึกจากเครื่องพิมพ์ หรือสารเคมีที่ใช้ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เป็นต้น

การไหลเวียนอากาศเสียเฉพาะที่ : การระบายอากาศที่จำกัดเฉพาะพื้นที่ ๆ เช่นภายในห้องปฏิบัติการ ห้องถ่ายเอกสาร หรือห้องเก็บขยะ อาจมีมลพิษทางอากาศเกิดขึ้น โดยไม่ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดของอาคาร หากไม่มีการระบายอากาศที่ดีพอ

ผู้ใช้งานอาคาร : ผู้ใช้งานภายในอาคารมีส่วนทำให้เกิดมลพิษทางอากาศภายในอาคารได้เช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมที่ก่อให้เกิดมลพิษ เช่น การสูบบุหรี่ หรือการไม่ดูแลรักษาความสะอาด การไม่เปิดประตูหน้าต่างให้อากาศถ่ายเท รวมถึงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสารเคมีบางชนิด เช่น น้ำหอม โคโลญจน์ เป็นต้น

ประเภทของสารพิษภายในอาคาร

สารพิษภายในอาคารสามารถแบ่งประเภทใหญ่ ๆ ได้ออกเป็น 3 ประเภท ดังต่อไปนี้

มลพิษทางชีวภาพ : สารมลพิษทางชีวภาพหรือสิ่งมีชีวิตและจุลินทรีย์ (Microorganisms) จำพวกแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา ไรฝุ่น ละอองเกสรดอกไม้ หรือสะเก็ดผิวหนังของสัตว์ เป็นต้น ซึ่งอาจมาจากการบำรุงรักษาและการดูแลความสะอาดภายในอาคารที่ไม่เพียงพอ ตัวอย่างเช่น มีน้ำรั่วซึมตามรอยรั่วของผนังอาคาร น้ำท่วม หรือการควบคุมความชื้นไม่ดีพอ เป็นต้น

มลพิษทางเคมี : สารเคมี (Chemicals) ในสถานะก๊าซและไอระเหยที่มาจากผลิตภัณฑ์ที่ใช้ภายในอาคาร วัสดุก่อสร้าง หรือเฟอร์นิเจอร์ เช่น สารประกอบอินทรีย์อย่างสารฟอร์มาลดีไฮด์ สารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) หรือสารประกอบอนินทรีย์อย่าง คาร์บอนมอนอกไซด์ (Carbon Monoxide : CO) คาร์บอนไดออกไซด์ (Carbon Dioxide : CO2 ) หรือคาร์บอเนต (Carbonate) เป็นต้น

มลพิษที่เป็นอนุภาค : อนุภาคของแข็ง (Airborne Particles) หรือของเหลวที่ไม่มีชีวิต ซึ่งไม่ใช่อนุภาคทางชีวภาพที่มาจากอากาศภายนอกอาคาร หรือมาจากภายในอาคารเอง เช่น อนุภาคของสารแขวนลอยในอากาศอย่างฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็ก เช่น ฝุ่น PM 2.5 หรือ PM10 ควัน หมอกและไอน้ำซึ่งลอยปะปนอยู่ในชั้นบรรยากาศ เป็นต้น

ผลกระทบจากมลพิษทางอากาศภายในอาคาร

มลพิษทางอากาศภายในอาคารสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์ได้ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว หรือมีอาการผิดปกติต่าง ๆ ทางร่างกาย เช่น ระคายเคือง ไอ จาม น้ำมูกไหล ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย เป็นต้น ซึ่งอาการเหล่านี้อาจหายไปเมื่อไปอยู่ภายนอกอาคาร ตัวอย่างโรคต่าง ๆ ที่เกิดจากมลพิษทางอากาศภายในอาคาร ได้แก่

โรคตึกเป็นพิษ (Sick Building Syndrome : SBS) : คือกลุ่มอาการที่เกิดขึ้นกับคนที่ทำงานภายในสำนักงานที่มีอากาศเป็นมลพิษ ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของผู้คน และอาจนำไปสู่การเจ็บป่วยที่เกี่ยวเนื่องจากอาคาร (Building Related Illness) โดยสามารถแบ่งอาการของโรคออกเป็น 5 กลุ่มหลัก ได้แก่ กลุ่มอาการระคายเคืองตา กลุ่มอาการคัดจมูก กลุ่มอาการทางลำคอและระบบทางเดินหายใจ กลุ่มอาการทางผิวหนัง และสุดท้ายคือกลุ่มอาการปวดศรีษะ มึนงง และเมื่อยล้า

โรคจากมลพิษในอาคาร (Building Related Illness : BRI) : คืออาการเจ็บป่วยที่เกิดจากการทำงานหรืออาศัยอยู่ในอาคารที่มีมลพิษทางอากาศ โดยมักเกิดในกลุ่มคนที่อยู่ในสภาพแวดล้อมเดียวกัน โดยอาการของโรคอาจเป็นอาการทั่วไป เช่น วิงเวียนศีรษะ ระคายเคืองตา จมูก และลำคอ หรืออาจมีอาการอ่อนเพลีย เมื่อยล้า เป็นต้น กระทั่งเกิดอาการรุนแรงอย่างหายใจลำบาก หอบหืด หรือมีไข้ร่วมด้วย

โรคภูมิแพ้ (Allergen) และโรคหอบหืด (Asthma) : โรคภูมิแพ้ หรือ Allergen คือ สารแปลกปลอมจากภายนอกที่สามารถก่อให้เกิดปฏิกิริยาการแพ้ขึ้นได้ ซึ่งในไทยมีจำนวนคนที่เป็นภูมิแพ้อาการรุนแรงค่อนข้างมาก โดยเฉพาะในกลุ่มภูมิแพ้ในเด็ก ตลอดจนกลุ่มผู้ป่วยโรคหอบหืด (Asthma) ที่มีสถิติสูงขึ้น โดยปัจจัยเสี่ยงอาจเกิดจากปัญหามลพิษทางอากาศภายในอาคารนั่นเอง

Q&E INTERNATIONAL บริการตรวจวัดคุณภาพอากาศในอาคาร (IAQ)

การมีคุณภาพอากาศที่ดีภายในอาคารมีความสำคัญต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ของผู้ใช้งาน โดยเฉพาะในสถานที่ทำงานที่มีผู้คนใช้เวลาอยู่ในอาคารเป็นส่วนใหญ่ในชีวิตประจำวัน ดังนั้นการตรวจวัดคุณภาพอากาศภายในอาคาร (Indoor Air Quality: IAQ) จึงเป็นเรื่องที่ไม่ควรละเลย

ซึ่งการตรวจสอบคุณภาพอากาศ หรือ IAQ เป็นการตรวจวัดและประเมินคุณภาพของอากาศที่อยู่ภายในอาคาร เช่น ค่าความเข้มข้นของก๊าซต่าง ๆ รวมถึงอุณหภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ และการเคลื่อนที่ของอากาศ เพื่อระบุจุดที่เป็นปัญหาและแก้ไขให้ได้ทันเพื่อคุณภาพอากาศที่ไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้งาน

“Q&E INTERNATIONAL” เราคือผู้ให้บริการตรวจวัดคุณภาพอากาศในอาคาร (IAQ) ด้วยมาตรฐาน ASHRAE ที่มีชื่อเสียงและเป็นที่ยอมรับในระดับสากล โดยมี 10 รายการสำคัญสำหรับ IAQ : การตรวจสอบคุณภาพอากาศภายในอาคาร เช่น ฝุ่น PM 2.5, PM10, สารฟอร์มาลดีไฮด์, สาร VOCs หรือปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ เป็นต้น โดยสามารถคลิกดูราายละเอียดของบริการเพิ่มเติมได้ ที่นี่ !